Aangesloten bij Netwerk Slaapoefentherapie
Slaapoefentherapie
Doel Slaaptherapie
Doel van de behandeling van slaapproblemen door oefentherapeuten is:
De slapeloosheid zelf en de klachten als gevolg van de slapeloosheid (pijn, vermoeidheid, , overbelast gevoel, angst, depressie, bewegingsarmoede, overgewicht, inslaapproblemen, doorslaapproblemen, te vroeg wakker worden, niet uitgerust zijn bij opstaan, concentratieproblemen, piekeren, kort lontje, vermoeidheid overdag… e.a.) dusdanig te verminderen dat significant lijden of beperkingen in het fysieke -, mentale -, sociaal – of beroepsmatig functioneren zijn verminderd of opgeheven.
Oefentherapeuten streven naar het verminderen of verhelpen van het slaapprobleem en de gevolgen ervan middels Cognitieve Gedragstherapie. Kenmerkend is het zelfbewust en zelfwerkzaam maken van de patiënt. Oefentherapeuten Cesar en Mensendieck zijn sterk didactisch geschoold en hebben een brede kijk op het menselijk functioneren in ADL. Tijdens de ongeveer 5 a 10 behandelingen werkt de patiënt aan de belangrijkste aspecten die de kwaliteit van de nachtrust beïnvloeden om zo bijvoorbeeld pijn te verminderen en mentale veerkracht te verbeteren. Het is een 24-uurs aanpak die de vicieuze cirkel weer de positieve kant op laat draaien.
De slaapoefentherapeut heeft een HBO paramedische basisopleiding en heeft zich hiermee in basis al verdiept in de werkingsmechanismen biomedisch, hormonaal, neurologisch, gedragsmatig, cognitief bij houdings- en bewegingsklachten en psychosomatiek. Deze kennis geldt ook voor slapeloosheid, en de vele vicieuze cirkels die kunnen optreden bij slaapproblemen.
Oefentherapeuten zijn bij uitstek geschikt voor het behandelen van de combinatie lichaam/geest en slaapproblemen omdat zij in basis hebben geleerd op een brede, holistische manier te kijken naar problemen. Juist slaapproblemen verdienen een brede kijk en de eerder genoemde 24-uurs aanpak in de behandeling.
Uitleg over de behandeling
Feitelijk is de behandeling van lichamelijke en/of mentale klachten middels slaapoefentherapie qua structuur en aanpak vergelijkbaar met een “gewone” behandeling. We doen een intake, vullen een passende klachtenvragenlijst in en maken een behandeldoel en behandelplan. In de daarop volgende behandelingen volgt de uitwerking van het behandelplan waarbij we oog houden voor het brede scala aan invloeden op iemands lichaam, rust en balans in het dagelijkse leven. (het bio-psycho-sociaal model en de limbische verklaring, PPP model van Spielmann). We eindigen met een na-meting en een rapportage.
Mogelijke indicaties zijn
- Inslaapproblemen door slechte slaaphygiene, stress, spanning, overprikkeling, pijn…
- Doorslaapproblemen door zwangerschap, vaak plassen, pijn, piekeren, overgangsklachten…
- Te vroeg wakker worden door pijn, drukte in het hoofd, arbeidsgerelateerde klachten, carpaal tunnel syndroom, surmenage …
- Nachtelijk zweten door de overgang of stress.
- bioritme problematiek door social mediagebruik, pubertijd, slechte slaaphygiene …
- werkgerelateerde slaapproblemen
- Postoperatieve slaapproblemen
- (langdurig) gebruik van slaapmedicatie
- hulp bij stoppen met slaappillen
- Vaak wakker worden door pijn / piekeren / partner
- Slaaphoudingsadviezen, steun- en hulpmiddelen bij het slapen.
Signalen van een onderliggend slaapprobleem zijn
Ernstige moeheid in de ochtend
Tegen de dag en taken opzien
Futloosheid, bewegingsarmoede, meer pijn
Slechte concentratie, fouten/ongelukken maken
Neiging tot slapen overdag/’s avonds, compenseren
Kort lontje, opvliegendheid
Doemdenken, het glas is half leeg.
Vergeetachtigheid
Besluiteloosheid
Verlaagd libido
Hartkloppingen, hoge bloeddruk, hyperventilatie
Verlaagde weerstand (snel ziek, ontstekingen, pijn)
Strijd of paniek in de nacht (ik MOET slapen)
Onmachtgevoelens
De oefentherapeut biedt:
- Inzichten die een gezond slaapgedrag bevorderen. (slaaphygiene)
- Hoge kwaliteit oefenstof die op maat wordt aangeboden voor het persoonlijke verstoorde slaappatroon. (o.a. progressieve relaxatie, autogene training, visualisatie-oef, ademhalingsoefeningen en mini-moves, geleide fantasie en concentratieoefeningen)
- Cognitief gedragsmatige therapie, gedachtentherapie die de patiënt weer positief of neutraal leert denken. (vlg. Judith Beck)
- Gezonde copingstijl, de patiënt leert adequater omgaan met de gevolgen van zijn/haar slaapprobleem waardoor stress vermindert en zij uit de vicieuze cirkel komen van slecht slapen. (limbische verklaring en bio-psycho-sociaal model, 3P model Spielman)
- Slaapdrukregulatie
- Arousal niveau bewustmaken en normaliseren
- Uitleg over specifieke slaap verstorende factoren, zoals apneu, angstdromen, schokken, zweten, restless legs, pijn, slaaphoudingen, conditionering, de slaapstadia….enz
Hoe ziet de slaapbehandeling eruit?
De behandeling van slaapproblemen is methodisch hetzelfde opgebouwd als een reguliere zitting oefentherapie. Het is “coaching on the job”. We nemen mensen aan het handje mee in de gewenste richting van gezond slapen.
- De patiënt krijgt de eerste keer een intake waarbij de omvang van het slaapprobleem helder wordt en de patiënt krijgt al direct inzicht waar de schoen (precies) wringt.
- Hij/zij zal 1 of meerdere vragenlijsten moeten invullen om meetbaar en toetsbaar te maken wat de begin situatie is en wat de vorderingen in de loop van de behandelingen zijn. (PSQI, ATL, CIS, VVV e.a.)Eventueel wordt gevraagd een slaap-waak kalender bij te gaan houden.
- Aan het eind van het eerste consult maakt de patiënt samen met de oefentherapeut een behandeldoel en een plan van aanpak waarmee zij beiden verwachten de problemen te kunnen verminderen en/of verhelpen.
De behandelingen die er daarna volgen geven vorm en inhoud aan dit plan. (zie verder bij “methodisch handelen